Proloterapi, yumuşak doku hasarlarının enjeksiyon kullanılarak tedavi edilmesidir. Çoğunlukla hiperozmolar dekstroz solüsyonu olmak üzere bir irritan madde enjeksiyonu yoluyla kronik kas-iskelet sistemi ağrılarının tedavisini hedefler. Enjeksiyonlar bölgede iltihaba yol açar, vücut bölgeye kan ve besin desteğini artırır, bunun sonucunda da doku onarımı gerçekleşir. Proloterapide doktor, şekerli ya da tuzlu su bazlı bir çözeltiyi hasarlı bağ ya da tendonun kemikle birleştiği noktaya enjekte eder. Enjeksiyon iltihaba neden olur, bu da kan akışını, şişmeyi ve ağrıyı artırır. Vücut daha sonra onarma ve iyileşme sürecini başlatır. Tedavi seanslarının uzunluğu tedavi edilen bölgeye bağlı olarak değişir. Örneğin hasarlı bir dirseğin tedavisi sadece bir alana enjeksiyon gerektirirken, boyun ya da sırt gibi daha geniş bölgelerin tedavisi daha fazla enjeksiyon gerektirir. Dirsek tedavisinde sadece birkaç defa enjeksiyon yapılsa da sırt için tek bir tedavide gereken enjeksiyon sayısı 50’ye kadar çıkar. Enjeksiyon sayısı artıkça, tedavi süresi de uzar. Tedavi genellikle 1 veya 3 hafta aralıklarla gerçekleştirilen 3 ila 6 arasında değişen sayıda seans gerektirir. Bazı uygulayıcılar tedavi seansları arasında 4 ila 6 haftalık boşluklar bırakır.

Proloterapinin Faydaları Proloterapi kronik boyun ve sırt ağrılarını, artritten kaynaklanan eklem sertliği, baş ağrısı, fibromiyalji, spor yaralanmaları, karpal tünel sendromu ve kısmi tendon, bağ ya da kıkırdak yırtıklarını tedavi etmek için kullanılmıştır. Bir klinikte uygulanabilen, hastayı anestezi almaktan ya da ameliyat sonrası uzun iyileşme dönemlerinden koruyan cerrahi olmayan bir işlem olması, proloterapinin başlıca faydasıdır. Ayrıca ameliyattan daha ucuzdur. Dahası proloterapide, omurgada sabitlik yaratmak amacıyla omurların birbirine kaynaştırıldığı boyun ameliyatında olduğu gibi hareket kabiliyetinde kayıp yaşanmaz. Proloterapinin bir diğer faydası da hastanın ilaç kullanmasını gerektirmemesidir. Hastalar ağrı kesicilerin maliyetinden ve yan etkilerinden kurtulmuş olur.

Proloterapiye HazırlıkRahatsızlığı azaltmak için tedaviden önce analjezik ve sakinleştirici ilaçlar verilebilir. Ancak çoğu hasta işlemden sonra araba kullanmalarına engel olacağı için sakinleştirici kullanılmasını istemez. Pek çok hekim deri hassasiyetini azaltmak için topikal dondurucu spreyler, buz torbaları veya anestetik kremler kullanır. İşlemden önceki saatlerde hastalara bol su içmeleri önerilir çünkü bu hücre hidrasyonuna yardımcı olur.

Proloterapide Dikkat Edilmesi GerekenlerBütün işlemlerde olduğu gibi proloterapinin de bazı riskleri vardır. Hastalardan bir izin ve onam belgesi imzalaması istenir. Tedavi vücuda iğne batırılmasını gerektirdiğinden, tedavi edilen alana bağlı olarak atardamarlarda, sinirlerde ve hatta akciğer dokusunda yırtılma oluşması ihtimali vardır. Bazı hastalar enjekte edilen maddeye alerjik reaksiyon gösterebilir.

Yan EtkileriEn yaygın yan etkiler arasında enjeksiyon esnasında ağrı, sonrasında ise hassasiyet ve sertlik yer alır. Hastalara ibuprofen gibi iltihap önleyici ilaçlar almamaları önerilir çünkü bu tür ilaçlar proloterapinin gerçekleştirmeyi amaçladığı iyileşme sürecini engeller.

Araştırma ve Genel Kabul

Alternatif Tıp Ağı’na göre, yapılan araştırmalar proloterapinin tedavi edilenlerin %92’sini iyileştirdiğini göstermiştir, ancak terapi yeterince denenmemiştir. Terapinin muhalifleri proloterapistlerin iğneleri nereye yapacaklarına nasıl karar verdiklerini sorgular çünkü bağlardaki zayıflamanın kanıtları gösterilememiştir.

Uzm. Dr. Ahmet SÜMEN

Girişimsel Fiziyatri